Εργονομία και Διαχείριση Ασφάλειας

(1) ΓΕΝΙΚΑ

(2) ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

(3) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Εργονομικές προσεγγίσεις στην ασφάλεια εργασίας, συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας, παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη απόδοση, επεξεργασία πληροφοριών απο τον άνθρωπο και νοητικές διεργασίες, ανάλυση καθηκόντων και ανθρώπινης αξιοπιστίας, εκτίμηση επικινδυνότητας με χρήση δένδρων αστοχιών και γεγονότων, επαγγελματικοί κίνδυνοι από φυσικούς παράγοντες και από μυοσκελετική καταπόνηση, τεχνικές ανάλυσης ατυχημάτων, εργονομικός σχεδιασμός μέτρων ασφάλειας, εκπαίδευση προσωπικού σε εγκαταστάσεις υψηλής επικινδυνότητας, συμμετοχική εργονομία, επιχειρησιακή κουλτούρα ασφάλειας.

Εργαστήρια: Η εργαστηριακή διδασκαλία περιλαμβάνει την εκπαίδευση των φοιτητών στον ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό θέσεων εργασίας, στην εργονομική ανάλυση εργασίας, στην προσομοίωση συστημάτων ανθρώπου – μηχανής, στην μελέτη επαγγελματικού κινδύνου και βιομηχανικής επικινδυνότητας. Προς τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ποικίλα λογισμικά πακέτα προσομοίωσης εργασιών και διερεύνησης ανθρώπινης αξιοπιστίας (CPN Tools, Microsaint, Wincrew, VenSim, PowerSim). Για την μελέτη επαγγελματικού κινδύνου, οι φοιτητές εκπαιδεύονται κατά περίπτωση στην χρήση διαφόρων οργάνων μέτρησης περιβαλλοντικών παραγόντων όπως: μετρήσεις θερμοκρασίας, θορύβου, φωτισμού, συγκέντρωσης πτητικών ουσιών, εκρηκτικών αερίων και αιωρούμενων σωματιδίων. Οι ομαδικές εργαστηριακές ασκήσεις περιλαμβάνουν την αναγνώριση των κινδύνων, την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων και της επικινδυνότητας ανά θέση εργασίας σε πραγματικές συνθήκες εργασίας.

(4) ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ KAI ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Διδακτέα Ύλη ανά Εβδομάδα (13 εβδομάδες) :

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
1. Εργονομικές προσεγγίσεις στην ασφάλεια εργασίας
2. Συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας
3. Παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη απόδοση
4. Επεξεργασία πληροφοριών απο τον άνθρωπο και νοητικές διεργασίες
5. Ανάλυση καθηκόντων και ανθρώπινης αξιοπιστίας
6. Εκτίμηση επικινδυνότητας με χρήση δένδρων αστοχιών και γεγονότων
7.Επαγγελματικοί κίνδυνοι από φυσικούς παράγοντες
8. Επαγγελματικοί κίνδυνοι από χημικούς παράγοντες
9. Μυοσκελετική καταπόνηση
10. Τεχνικές ανάλυσης ατυχημάτων
11. Εργονομικός σχεδιασμός μέτρων ασφάλειας
12. Εκπαίδευση προσωπικού σε εγκαταστάσεις υψηλής επικινδυνότητας
13. Συμμετοχική εργονομία, επιχειρησιακή κουλτούρα ασφάλειας.
 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
1-4: Εκπαίδευση των φοιτητών στην μελέτη επαγγελματικού κινδύνου και στις απαιτησεις των ομαδικών εργασιών
5-7: Ασκήσεις στην εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων και της επικινδυνότητας ανά θέση εργασίας σε πραγματικές συνθήκες εργασίας.
8-13: Aσκήσεις στην προσομοίωση συστημάτων ανθρώπου. Προς τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ποικίλα λογισμικά πακέτα προσομοίωσης εργασιών και διερεύνησης ανθρώπινης αξιοπιστίας (Microsaint, Wincrew).

(5) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

(6) ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

• Θ. Κοντογιάννης (2021). Εργονομία και Συστήματα Διαχείρισης της Ασφάλειας και Υγείας. Εκδόσεις Τζιόλας. Θεσ/νικη.
• David Embrey, Tom Kontogiannis and Mark Green (1994). Guidelines for preventing human error in process safety. Center for Chemical Process Safety, American Institute of Chemical Engineers.

Συναφής Βιβλιογραφία (μερική κάλυψη):

• J. Edmonds (eds, 2016). Human Factors in the Chemical and Process Industries: Making it Work in Practice. Elsevier

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

• Safety Science
• Journal of Safety Research
• Reliability Engineering & System Safety